Các ban Hội đồng nhân dân (HĐND) chủ động tham gia xây dựng và phản biện chính sách để nâng cao chất lượng thẩm tra
Các ban Hội đồng nhân dân (HĐND) chủ động tham gia xây dựng và phản biện chính sách để nâng cao chất lượng thẩm tra. Thẩm tra các báo cáo, tờ trình của UBND và các cơ quan chức năng là nhiệm vụ thường xuyên của ban HĐND. Báo cáo thẩm tra không chỉ thể hiện chính kiến của ban đối với từng nội dung được thẩm tra mà còn hướng đại biểu tập trung vào những vấn đề cần bàn thảo, thống nhất trước khi quyết định. Chính vì vậy, việc phối hợp với cơ quan chuyên môn ngay từ khi soạn thảo để nâng cao chất lượng thẩm tra được các ban HĐND đặc biệt quan tâm.
Thẩm tra các báo cáo, tờ trình của UBND và các cơ quan chức năng là nhiệm vụ thường xuyên của ban HĐND. Báo cáo thẩm tra không chỉ thể hiện chính kiến của ban đối với từng nội dung được thẩm tra mà còn hướng đại biểu tập trung vào những vấn đề cần bàn thảo, thống nhất trước khi quyết định. Chính vì vậy, việc phối hợp với cơ quan chuyên môn ngay từ khi soạn thảo để nâng cao chất lượng thẩm tra được các ban HĐND đặc biệt quan tâm.
Theo quy định, các ban HĐND có thể tham gia vào quá trình xây dựng dự thảo báo cáo, đề án... của UBND (uỷ ban nhân dân) và các cơ quan chuyên môn. Đối với lĩnh vực ngân sách, Quy chế xem xét, quyết định dự toán và phân bổ ngân sách địa phương, phê chuẩn quyết toán ngân sách địa phương ban hành theo Nghị định số 73/2003/NĐ-CP của Chính phủ nêu rõ: Ban Kinh tế - Ngân sách, Ban Kinh tế - Xã hội... phối hợp với cơ quan tài chính, cơ quan kế hoạch và đầu tư... trong quá trình lập dự toán, phân bổ và quyết toán ngân sách. Tuy nhiên, trong hoạt động thẩm tra của các ban hiện nay, việc vận dụng và thực hiện những quy định này rất hãn hữu. Điều này chủ yếu do phía các cơ quan được giao xây dựng báo cáo, đề án chưa quan tâm, chủ động mời các ban HĐND tham gia. Nhiều báo cáo, đề án phức tạp phải thảo luận, điều chỉnh nhiều lần dẫn đến việc chuyển tờ trình, báo cáo sang các ban thẩm tra chậm, có khi đến sát ngày khai mạc kỳ họp HĐND, ban được phân công thẩm tra mới nhận được văn bản. Vì thế, chất lượng báo cáo thẩm tra chưa bảo đảm yêu cầu là điều khó tránh khỏi.
Trong nhiều vấn đề đưa ra để thảo luận, phản biện, đương nhiên có những vấn đề chưa thống nhất. Tuy nhiên, khi đã tham gia vào quá trình xây dựng, chuẩn bị dự thảo có nghĩa là ban HĐND đã được tiếp cận sớm hơn, sâu hơn các vấn đề phải thẩm tra; nhờ đó đến “công đoạn” thẩm tra chính thức sẽ thuận lợi hơn, báo cáo thẩm tra sẽ rõ ràng, thiết thực. Như vậy, hoạt động thẩm tra của các ban không phải chỉ thực hiện tại cuộc họp thẩm tra của ban mà đã được thực hiện ngay từ trong quá trình xây dựng, chuẩn bị dự thảo của các cơ quan chuyên môn.
Điều đáng mừng là sự phối hợp giữa ban HĐND và cơ quan trình rất “ăn ý”. Trước khi chuẩn bị nội dung để trình HĐND tại kỳ họp, các cơ quan chủ trì đều chủ động mời ban HĐND tham gia và tranh thủ ý kiến của ban với sự cầu thị. Hiệu quả phối hợp để chuẩn bị các nội dung trình HĐND rất lớn. Và, khi được chuẩn bị kỹ, HĐND sẽ có cơ sở để quyết định đúng.