Sáng 14/3/2024, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chủ trì Phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Sau phát biểu khai mạc của Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi).

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), sáng 14/3/2024. Ảnh: quochoi.vn

Trình bày báo cáo tóm tắt một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, để khắc phục vướng mắc trong thực tiễn áp dụng Luật Thủ đô năm 2012 và một số nghị quyết của Quốc hội thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù cho một số địa phương hiện đang được triển khai, dự thảo Luật quy định: trường hợp có sự khác nhau giữa văn bản quy định chi tiết hoặc văn bản ban hành để thực hiện thẩm quyền được giao theo quy định của Luật Thủ đô với văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản quy định chi tiết, văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện thẩm quyền được giao trong Luật Thủ đô (khoản 4).

Về tổ chức chính quyền đô thị (Chương II), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho biết, trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban Pháp luật và các cơ quan thống nhất tiếp thu, chỉnh lý các quy định về mô hình tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội; cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng nhân dân (HĐND) và Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội, quận, thị xã, thành phố thuộc Thành phố và UBND phường. Nội dung tiếp thu, chỉnh lý các quy định về tổ chức bộ máy thể hiện sự phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho thành phố Hà Nội, giúp chính quyền Thành phố chủ động hơn về tổ chức bộ máy, biên chế để có thể đảm đương một cách hiệu quả vai trò, nhiệm vụ hết sức đặc thù là Thủ đô của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Cụ thể, dự thảo Luật phân quyền cho HĐND thành phố Hà Nội quy định tiêu chí thành lập và quyết định việc thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND Thành phố (không bị giới hạn bởi quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn của Bộ, cơ quan ngang Bộ về các nội dung liên quan nhưng phải bảo đảm phù hợp yêu cầu về mục tiêu, nhiệm vụ quản lý nhà nước, mục tiêu cải cách hành chính nhà nước và không chồng chéo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn) (khoản 4 Điều 9).

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng xác định Thường trực HĐND Thành phố hoạt động chuyên trách và có không quá 11 thành viên (dự thảo Luật trình Quốc hội quy định không quá 09 thành viên), số lượng thành viên cụ thể do HĐND Thành phố quyết định (khoản 2 Điều 9). Phân quyền trực tiếp cho Thường trực HĐND Thành phố quyết định và báo cáo HĐND Thành phố tại kỳ họp gần nhất một số vấn đề cấp bách để bảo đảm tính kịp thời, đáp ứng yêu cầu thực tiễn (khoản 5 Điều 9). 

Dự thảo Luật giao quyền chủ động cho HĐND Thành phố quyết định số lượng, tên gọi, phạm vi lĩnh vực phụ trách, số lượng thành viên các Ban của HĐND; đổi mới cách quy định về số lượng Phó Trưởng ban theo hướng bình quân không quá 02 Phó Trưởng ban trên một Ban; bổ sung quy định Ban có bộ phận hoạt động chuyên trách để giải quyết các công việc thường xuyên trong thời gian Ban không họp (khoản 3 Điều 9). Tăng cường tổ chức bộ máy cho HĐND quận, thị xã, thành phố thuộc Thành phố theo hướng HĐND ở những đơn vị hành chính này có 02 Phó Chủ tịch, không quá 09 đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách và được thành lập không quá 03 Ban; Ban có thể có Ủy viên hoạt động chuyên trách (khoản 1, khoản 2 Điều 11). 

Về các nội dung phân quyền cho thành phố Hà Nội trong xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho biết, so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6, dự thảo Luật đã được tiếp thu, chỉnh lý theo hướng phân quyền mạnh hơn, xác định rõ phạm vi, trách nhiệm của chính quyền thành phố Hà Nội trong một số lĩnh vực. Cụ thể, dự thảo luật giao HĐND Thành phố quy định chi tiết trình tự, thủ tục điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị, quy hoạch chung xây dựng khu chức năng, quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật của Thành phố (khoản 3 Điều 17) (các nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù giao Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết).

Về một số nội dung xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến chỉ đạo, định hướng về một số nội dung như: quản lý biên chế, thu nhập tăng thêm; phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng; phân quyền cho Ban quản lý khu công nghệ cao trong việc giao lại đất, cho thuê đất trong phạm vi khu công nghệ cao;...

Phát biểu ý kiến tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội lần này đã cơ bản bám sát đầy đủ cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn trong xây dựng và phát triển Thủ đô, cũng như thể chế được các chủ trương lớn của Đảng, Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045…

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, các nội dung của dự thảo Luật đã cơ bản đạt được sự thống nhất và thông suốt cả về quan điểm, tư duy và tầm nhìn giữa các cơ quan. Nếu Luật Thủ đô hiện hành chủ yếu mang tính chất khung, thì dự thảo Luật sửa đổi lần này đã đi vào những nội hàm rất cụ thể liên quan đến phân cấp, phân quyền.

Liên quan đến nội dung xin ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, về nguyên tắc áp dụng pháp luật, dự thảo Luật đã được chỉnh sửa thêm một bước. Tuy nhiên vẫn cần tiếp tục rà soát, nghiên cứu, biên tập và thể hiện chặt chẽ hơn, đảm bảo tính thông nhất trong hệ thống pháp luật…

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Trọng Thừa dự Phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), sáng 14/3/2024. Ảnh: quochoi.vn

Phát biểu tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho biết, đối với quy định về thu nhập tăng thêm, việc quy định chế độ tiền lương, phụ cấp của cán bộ, công chức, viên chức Thủ đô là cần thiết. Cơ chế này đã được quy định cho Thành phố Hồ Chí Minh và một số địa phương khác. Việc quy định này giúp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đảm bảo đời sống, yên tâm công tác, cống hiến lâu dài, hiệu quả cho sự phát triển của Thủ đô.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đề nghị giữ nội dung này như Chính phủ trình, có báo cáo xin ý kiến cấp có thẩm quyền để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét quyết định.

Kết luận nội dung Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ: Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao công tác phối hợp giữa cơ quan chủ trì thẩm tra là Ủy ban Pháp luật của Quốc hội và cơ quan chủ trì soạn thảo là Bộ Tư pháp, cấp ủy và chính quyền thành phố Hà Nội, các bộ, ngành, cơ quan liên quan trong việc tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tài liệu được chuẩn bị chu đáo, đầy đủ, dày dặn, bám sát cơ sở chính trị pháp lý thực tiễn, thể chế hóa được nội dung các nghị quyết của Đảng. Trọng tâm là Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị, ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư, chỉ đạo của Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến của Chính phủ và tiếp thu giải trình cơ bản đầy đủ, cụ thể, thấu đáo ý kiến của đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6, bám sát các chính sách định hướng lớn trong xây dựng luật được Chính phủ trình Quốc hội. Có sự thống nhất, đồng thuận và thông suốt giữa các cơ quan trong quá trình tiếp thu, giải trình; về mục tiêu, quan điểm, tầm nhìn, yêu cầu, định hướng chiến lược đối với các vấn đề lớn, dài hạn và các nội dung cụ thể của dự thảo Luật. Dự án Luật này đủ điều kiện để tiếp thu, hoàn chỉnh trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 7.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các đại biểu dự họp thống nhất với các nội dung được các cơ quan đã thống nhất dự kiến tiếp thu, chỉnh lý nhưng cần tiếp tục rà soát, lưu ý thêm một số vấn đề. Cụ thể, về nguyên tắc áp dụng pháp luật cần bảo đảm có đặc thù để Luật Thủ đô đi vào thực tiễn, kể cả văn bản Luật và các văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật Thủ đô nhưng cũng phải bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Đối với vấn đề về tổ chức các cơ quan hành chính cần nghiên cứu, giải trình thêm để có quy định cụ thể, khả thi để thực hiện được ngay, tránh những quy định chung chung.

Về phân quyền cho HĐND thành phố Hà Nội trong việc quyết định chủ trương đầu tư cần thể hiện lại để bảo đảm đúng quy định, bảo đảm khả thi, chặt chẽ, phân loại kỹ hơn các trường hợp để đảm bảo tính đồng bộ trong tổ chức thực hiện. Vấn đề liên kết phát triển vùng thì tiếp tục nghiên cứu, rà soát, làm rõ và giải thích kỹ lưỡng hơn cơ sở lý luận và thực tiễn để xác định vùng hay là vùng Thủ đô.

Về quản lý biên chế và thu nhập tăng thêm, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất là cần có quy định trong Luật và cần báo cáo xin ý kiến cơ quan có thẩm quyền…/.

Theo: https://tcnn.vn/